Binnen nu en een jaar asfaltwegen aanleggen zonder uitstoot van CO2, stikstof en fijnstof. Het lijkt een utopie. Iets dat nog nergens eerder lukte. “Maar door een slimme samenwerking tussen overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen in Noordoost Nederland, gaat dit écht lukken’, benadrukt Jan Wienk. Hij is programmamanager bij de Stichting Pioneering, het platform waar verbinding gelegd wordt tussen bedrijfsleven, overheid, onderwijs en kennisinstellingen, én hij is kartrekker van het programma Emissievrije Asfaltset. Jan Wienk brengt met regelmaat sleutelfiguren van provincies Overijssel, Gelderland, Drenthe, Groningen, Friesland, Rijkswaterstaat en zo’n 20 marktpartijen bij elkaar om tot een succesvolle samenwerking te komen. “Ons doel is hetzelfde, maar de belangen en ook de snelheid waarin verschillende agenda’s naast elkaar lopen, verschilt sterk. Nu we elkaar leren kennen en spreken, gaan we die verschillen beslechten om problemen op te lossen en om echte stappen voorwaarts te maken.”
Versnelling van de transitie
De infrasector is een grootverbruiker van fossiele brandstoffen en stoot daardoor bij de productie en verwerking van asfalt, grote hoeveelheden CO2, stikstof, fijnstof en andere schadelijke
stoffen uit. Dat heeft negatieve gevolgen voor het klimaat, het milieu en de natuur. Volgens de klimaatafspraken moet de uitstoot van CO2 in 2030 immers met 50% zijn gereduceerd en in 2050 zelfs tot nul. Wienk: “Iedereen ziet de noodzaak om hier iets aan te doen. Sommige partijen zien kansen en zitten op het puntje van de stoel. Sommige partijen wachten af en leggen prioriteiten elders. En dan is er ook nog de geldende wet- en regelgeving inclusief aanbestedingsprocedures waaraan voldaan moet worden. We zien dat de huidige aanpak te vaak leidt tot stilstand van grote infraprojecten met enorme schade tot gevolg. Zowel voor de sector als voor de economie in z’n geheel. Juist door elkaar te vinden en slimmer samen te werken, is versnelling van de transitie naar emissievrij bouwen mogelijk.”
Emissievrij én concurrerend
Met de deelnemende partijen zijn binnen het programma Emissievrije Asfaltset, vier lijnen uitgezet: techniek, exploitatie, funding en contracteisen. Samen streven ze één doel na: het beschikbaar maken van een emissievrije asfaltset in 2022. “Zo’n asfaltset bestaat uit een freesmachine, spreidmachine, kleefwagen, walsen en shuttlebuggy met voorlader”, verklaart Wienk. Studenten onderzoeken samen met deelnemers aan het programma naar de best passende oplossing om een emissievrije asfaltset beschikbaar te krijgen. Maar er wordt ook onderzocht wat mogelijk is om emissievrij werken concurrerend te laten zijn ten opzichte van de conventionele manier van werken. Opdrachtgevers moeten daar dan in aanbestedingen rekening mee houden. Jan Wienk en de deelnemers onderkennen de obstakels, maar gaan ze niet uit de weg. “Daarvoor is de urgentie en de noodzaak te groot.”
