Logistieke sector laat kansen liggen om tekort aan heftruckchauffeurs op te lossen. Dat blijkt uit het vierde Nationaal Onderzoek Heftruckchauffeurs dat is uitgevoerd op initiatief van BLOM Opleidingen. Het aantal vrouwen op een heftruck blijft relatief laag, terwijl de vergrijzing alleen maar toeneemt. Als bedrijven geen maatregelen nemen, dreigt het tekort alleen maar op te lopen.
Logistiek blijft een mannenwereld. Het aantal vrouwelijke heftruckchauffeurs ligt met 11 procent iets hoger dan twee jaar geleden (8 procent), maar is nog altijd lager dan in 2018 (12 procent). Dat blijkt uit de vierde editie van het Nationaal Onderzoek Heftruckchauffeurs, waarvoor op verzoek van BLOM Opleidingen ruim duizend heftruckchauffeurs zijn ondervraagd. De cijfers laten zien dat de sector de afgelopen twee jaar er niet in geslaagd is om het aanhoudende tekort aan heftruckchauffeurs op te lossen door significant meer vrouwen aan het werk te zetten.
Mannenbolwerk
De cijfers passen in het beeld dat BLOM Opleidingen heeft over het aantal vrouwen in de logistiek. “Wij zien best veel vrouwen instromen in onze heftruckopleidingen, maar daarvan zien we maar een klein deel terug op herhalingscursussen”, stelt commercieel manager Maarten Dullaert van BLOM Opleidingen. “Blijkbaar slagen bedrijven er wel in om vrouwelijke heftruckchauffeurs binnen te halen, maar niet om ze te behouden. Het wordt tijd dat we het magazijn als mannenbolwerk voorgoed slechten.”
Vergrijzing neem toe
Een andere zorgwekkende trend is dat de gemiddelde leeftijd van heftruckchauffeurs steeds verder oploopt: van 44,0 jaar in 2018 naar 45,5 jaar in 2020 tot 46,1 jaar op dit moment. Diverse partijen waarschuwen al jaren voor de vergrijzing in het magazijn, maar de sector slaagt er onvoldoende in om jongeren te interesseren voor een baan als heftruckchauffeur. Als jongeren wegblijven en ouderen met pensioen gaan, dreigt het tekort aan arbeidskrachten alleen maar toe te nemen. Om nog maar te zwijgen over het toenemende risico op verzuim.
Instroom uit horeca
Het onderzoek laat wel een enkel lichtpuntje zien als het gaat om de instroom van arbeidskrachten. Van alle ondervraagden geeft 11 procent aan dat de keuze voor hun huidige functie als heftruckchauffeur beïnvloedt is door de pandemie. Opvallend is het relatief hoge aantal nieuwkomers uit de horecasector (7 procent). Zij kiezen voor de zekerheid van een baan met aantrekkelijke werktijden en vrije weekenden.
Van flexibel naar vast
Het aanhoudende tekort aan heftruckchauffeurs heeft ook tot gevolg dat de verhouding tussen vast en flexibel personeel verschuift. Steeds meer bedrijven kiezen ervoor om goede flexkrachten aan zich te binden door hen een vast contract te geven. Daardoor is het aantal heftruckchauffeurs met een vast contract gestegen van 55 naar 59 procent, terwijl het aantal flexkrachten is gedaald van 26 naar 21 procent.
Meer stress
De krapte op de arbeidsmarkt heeft ook impact op het welbevinden van heftruckchauffeurs. Maar liefst 45 procent ervaart dagelijks of wekelijks stress op het werk. Dat percentage is de afgelopen jaren flink gestegen. In 2020 ervaarde 37 procent van de heftruckchauffeurs regelmatig stress, in 2015 nog maar
22 procent. Geen wonder dat stressbestendigheid als een belangrijke persoonlijke eigenschap van heftruckchauffeurs wordt genoemd, naast inzicht, doorzettingsvermogen en geduld.
Meer ruimte nodig
Het is niet alleen het tekort aan heftruckchauffeurs dat voor stress zorgt. Circa 50 procent van de ondervraagden noemt extra mensen of meer tijd als oplossing tegen stress, maar 20 procent pleit juist voor meer ruimte. In overvolle magazijnen is het lastig om efficiënt te werken. Een andere stressfactor zijn de productiviteitsmetingen. Bijna de helft van de heftruckbestuurders werkt in een magazijn waar de productiviteit wordt gemeten. Daarvan vindt bijna 10 procent dat de normen wel iets minder streng mogen.
Arbeidsomstandigheden
Ondanks de stress vinden de meeste heftruckchauffeurs geluk in hun werk. Maar liefst 87 procent ervaart dagelijks of wekelijks werkgeluk. Toch is niet iedereen even enthousiast over de werksfeer en de arbeidsomstandigheden. Van de ondervraagde heftruckchauffeurs geeft 27 procent een onvoldoende voor de werksfeer en 28 procent voor de arbeidsomstandigheden. Wat kan helpen is heftruckchauffeurs meer betrekken bij het verbeteren van arbeidsomstandigheden. Op dit moment wordt 25 procent nooit en 42 procent hooguit een enkele keer gevraagd om mee te denken over bijvoorbeeld een veiligheidsprobleem. Daarmee laten bedrijven veel kennis over het werk op vloer onbenut.
