Het verzamelen van zwerfvuil begon tijdens zijn wandelingen. Door een val werd hem het fietsen door zijn fysiotherapeut tijdelijk afgeraden. Hij ergerde zich aan het lopen, maar meer nog aan de hoeveelheid zwerfafval die hij aantrof en dus besloot hij er iets aan te gaan doen. In april 2019 introduceerde hij de app HelemaalGroen, een hulpmiddel waarmee individuele zwerfvuilrapers gezamenlijk het zwerfafvalprobleem kunnen aanpakken.
Gepensioneerd dierenarts Jaap de Boer (1954) kijkt met voldoening terug op de start van zijn initiatief. Kort na de introductie van de app registreerden zich al zeven zwerfvuilrapers. Dat aantal zou snel oplopen en overtrof alle verwachtingen van De Boer. “In 2020 hebben we landelijk 72.000 km gelopen, bijna twee keer de omtrek van de aarde. Dit jaar verwacht ik dat we over de 100.00 km gaan, met meer dan 7.000 geregistreerden. Het mooie van het initiatief is de eenvoud en laagdrempeligheid. Iedereen die mee wil doen, bepaalt zelf op welk tijdstip en hoelang. Het is puur op individuele basis. Niemand dwingt je om bijvoorbeeld je eigen wijk schoon te houden. Toch boeken we met z’n allen een collectief resultaat.”
Samen kleuren we de kaart groen
De werking van de app met ingebouwde GPS module is simpel. Na registratie kan de zwerfvuilraper aan de slag. Hij of zij kan er dan voor kiezen om het geschoonde traject in de app groen laten kleuren. Zo zien andere rapers wat er om hen heen gebeurt. Het gemarkeerde stuk blijft een maand groen, daarna verkleurt het oranje, tenzij er in de tussentijd langs het betreffende stuk weer geraapt is. Na twee maanden verandert de kleur oranje in bruin, zodat duidelijk is dat er (waarschijnlijk) weer werk aan de winkel is in het betreffende stukje gebied. “De kunst is de kaart met z’n allen groen te kleuren en te houden,” aldus De Boer.
Krachtige sponsoren
Om op eigen benen te kunnen blijven staan, heeft De Boer krachtige sponsoren nodig. Naast de gemeente Berkelland, de ‘founder-facilitator’ van het initiatief, heeft ook OVM zich aangemeld. Trots is De Boer ook op de toegezegde ondersteuning door de Ter Horst Groep uit Varsseveld. “Geweldig om te zien hoe een afvalverwerker in het groot, Ter Horst uit Varsseveld, wil samenwerken met een afvalverwerker in het klein, HelemaalGroen uit Geesteren. Nu nog hopen dat ze ons logo van HelemaalGroen op al hun vrachtwagens plakken.” Desgevraagd laat Roy Bongers van de Ter Horst groep weten dat het bedrijf helemaal achter HelemaalGroen staat. “Zwerfafval is een maatschappelijk probleem, helemaal in de coronatijd waar mensen meer de natuur opzoeken is het probleem goed zichtbaar. Maar ook in de eigen wijk, langs op- en afritten van wegen zie je veel zwerfafval liggen. Het initiatief van Jaap de Boer is een mooi voorbeeld van hoe we met z’n allen het milieu schoon kunnen houden. Daarom hebben we ons als partner aangemeld en gaan we HelemaalGroen zeker ook in de (social)media krachtig ondersteunen.”
Meldingen
Veel wijzigingen zal de app niet ondergaan, aldus de Boer. Wel overweegt hij een meldingssysteem toe te voegen. Met die mogelijkheid kan de individuele raper een melding naar de betreffende gemeente maken dat hij op een bepaalde locatie een hoeveelheid zwerfafval heeft verzameld. Idealiter zou de gemeente dan moeten aangeven waar hij of zij het afval kwijt kan. Maar daar schort het nog wel aan volgens De Boer. Niet iedere gemeente hanteert hetzelfde afvalbeleid. Veel gemeenten werken met het zogenaamde Diftar systeem. Dat is volgens de boer in het nadeel van de rapers. Als je moet betalen voor je ingeleverde afval, dan weerhoudt dat mensen om het in te zamelen.
De app van HelemaalGroen is gratis te downloaden via de Playstore. In het kader van de privacyregels worden er nauwelijks persoonsgegevens gevraagd bij de registratie, slechts naam, e-mailadres en telefoonnummer. Meer informatie over HelemaalGroen en handleiding van de app vindt je hier.