Het zijn zware tijden voor ondernemers in de horeca en (detail)handel, de sectoren die het hardst getroffen zijn door de coronamaatregelen. Er heerst veel verborgen armoede en maar liefst een kwart van hen kampt met burn-outverschijnselen. Dat blijkt uit cijfers van de dertiende Kleinbedrijf Index (KB Index), een onderzoek van Qredits, ONL en de Hogeschool Utrecht i.s.m. Cultuur+Ondernemen onder meer dan 1.000 ondernemers in het kleinbedrijf.
Horeca en (detail)handel staan er slecht voor
Het gaat veel slechter met ondernemers in de horeca en (detail)handel dan een half jaar geleden (zie Kleinbedrijf Index Q2/Q3 2023). Dit zijn sectoren die zwaar werden getroffen door opgelegde sluitingen door corona. In de horeca kan de meerderheid van de ondernemers de rekening niet op tijd betalen. De (detail)handel verwacht krimp van de omzet. Er heerst veel verborgen armoede in deze sectoren: een derde van de ondernemers keert zichzelf een loon uit onder bijstandsniveau. Ook is bij een kwart van de ondernemers de stressscore dusdanig hoog dat zij kampen met burn-out verschijnselen. Deze negatieve scores hangen mogelijk samen met de strengere invordering van corona-achterstanden van de Belastingdienst.
Algemene beeld kleinbedrijf positiever
Het algemene beeld in het kleinbedrijf is positiever. Vooral starters en ondernemers met personeel hebben de wind mee als het gaat om groei. Het aantal verwachte opheffingen daalt naar 3,7%. De algemene inkomenspositie van ondernemers stabiliseert, al keert 54% van de ondernemers zichzelf nog steeds een bedrag onder minimumloon uit.
Toegang tot financiering
Qredits is aangesloten bij Code-V, een initiatief om vrouwelijk ondernemerschap en de toegang tot financiering te verbeteren. Dit initiatief riep de vraag op hoe de deelnemers van de KB Index het verschil in toegang tot financiering bij het aanvragen van een kleinere (starters)lening ervaren. De resultaten van deze steekproef laten zien dat vrouwen dezelfde ondersteuning ervaren als mannen in het contact met verschillende financiers. De problematiek die door Code-V wordt gesignaleerd, namelijk rondom risicodragend (groei)kapitaal, lijkt dus niet van toepassing te zijn voor leningen tot 250K.
Wel blijkt het volgende uit de steekproef: als financieel medewerkers branchekennis van de aanvrager hebben en gebruik maken van begrijpelijke taal, verbeteren de scores. Ook ondernemers die de leningsvoorwaarden kennen en de aflossing en rente goed kunnen opbrengen, scoren beter.
Aanbevelingen
De uitkomsten van deze Kleinbedrijf Index leiden tot een aantal aanbevelingen. Allereerst is het noodzakelijk om ondernemers in de horeca en (detail)handel actief te benaderen en hen hulp en informatie te verschaffen over het indienen van een schuldsaneringsvoorstel. Het advies is om de deadline van 1 april voor het indienen van een saneringsverzoek uit te stellen naar 1 oktober 2024. Wat betreft toegang tot financiering zouden financiers zich moeten verdiepen in de branche van de aanvrager en begrijpelijke taal moeten gebruiken. Zo worden ook ondernemers met beperkte financiële kennis goed op weg geholpen. Ondernemers kunnen zelf ook maatregelen nemen. Zo kunnen ze zich verdiepen in de leningvereisten en een goed overzicht hebben van hun kasstromen en afbetalingscapaciteit