Macro-economisch gaat het Nederland voor de wind. De recent gepubliceerde cijfers van het CBS laten een economische groei zien van 4,8 procent in 2021. Heel anders is de situatie van het Kleinbedrijf, dat hard wordt getroffen door een sterke terugval van de bedrijfsresultaten. Hierdoor is het aantal te verwachten sluitingen verdubbeld van 2,6 procent naar 5,9 procent. Dat blijkt uit cijfers van de vijfde Kleinbedrijf Index (KB-Index), een onderzoek van Qredits, ONL en de Hogeschool van Utrecht i.s.m. Cultuur+Ondernemen onder meer dan 1.500 ondernemers in de small business sector. Onder andere investeringen in verkoopvaardigheden moeten het tij keren.
“De financiële situatie van ondernemers in het kleinbedrijf baart mij echt zorgen en verdient aandacht”, zegt de voorzitter van ONL Hans Biesheuvel, verwijzend naar de nieuwe cijfers van de KB-Index over het laatste kwartaal van 2021. Terecht, want deze cijfers schetsen een weinig rooskleurig beeld. De teruglopende bedrijfsresultaten zakken tot onder het niveau van voor de coronapandemie in 2019, met verregaande gevolgen voor de ondernemerslonen. Slechts 40 procent van de ondernemers verdient meer dan het minimumloon. 18 procent zit eronder en 42 procent heeft een loon onder bijstandsniveau. Dat leidt er onder meer toe dat 40 procent moeite heeft om rekeningen op tijd te betalen en dat het ondernemersvertrouwen zakt met 10 punten tot +11.
Dalende nettomarges steeds zorgwekkender
Naast de zorgwekkende financiële situatie van het kleinbedrijf wijst het onderzoek op de sterk dalende nettomarges bij een meerderheid van de ondernemers. “Een steeds nijpender probleem”, zegt Lex van Teeffelen, lector bij de Hogeschool van Utrecht. “Ook in dit kwartaal daalden de nettomarges fors bij een meerderheid van de ondernemers. Samen met de hoge inflatie zorgt dit ervoor dat ondernemers verwachten nog minder te investeren in het eerste kwartaal van 2022 dan in het vierde kwartaal van 2021. Daardoor ontwikkelt een groeiende groep ondernemers zich tot marginale bedrijven. Met name in de horeca, de detailhandel en de culturele sector, die hard geraakt zijn door de steeds terugkerende lockdowns.” Van deze sectoren deed de cultuursector voor het eerst mee aan deze editie. Titia Haaxma, directeur-bestuurder van Cultuur+Ondernemen constateert, “De cultuursector is het hardst van allen getroffen en investeert tegelijkertijd het meest. Een relatief groot deel van de zelfstandigen in de cultuursector investeert maar liefst 25 procent van hun omzet in hun bedrijf. Dat lijkt mooi, maar dat is het niet.”
Verkooptrainingen kunnen Kleinbedrijf krachtige impuls geven
De onderzoeksresultaten bieden weinig reden tot optimisme. Toch is het rapport niet alleen maar pessimistisch en geeft het vooral ook perspectief. Zo komt het met diverse aanbevelingen voor groei en herstel. Herstel door het omzetten van belastingschulden in achtergestelde leningen. En groei door te investeren in verkoopvaardigheden van ondernemers. Want hoe deskundiger in de verkoop, hoe hoger de kwartaalomzet en groeiverwachtingen, zo blijkt uit het onderzoek. Tegelijkertijd geeft 30 procent van de ondernemers aan niet goed te zijn in verkopen. “Daar liggen dus kansen”, benadrukt Elwin Groenevelt, algemeen directeur bij Qredits. “Als ondernemer kan je het plafond van je eigen succes zijn. Het onderzoek laat een duidelijk verband zien tussen verkoopvaardigheden van ondernemers en hun omzetten en groeiverwachtingen op de korte termijn. Als sociale kredietverstrekker trainen wij ondernemers op marketing en verkoop. Op deze manier bijdragen aan duurzaam ondernemerschap vinden wij erg belangrijk.”
