Het ondernemersvertrouwen nam aan het begin van het derde kwartaal van 2022 af. Dat geldt voor de meeste bedrijfstakken, maar het ondernemersvertrouwen bleef in alle bedrijfstakken positief. Meer dan de helft van de ondernemers zegt kostenstijgingen voor een klein gedeelte of helemaal niet te kunnen doorberekenen aan hun klanten. Dit melden het CBS, KVK, het Economisch Instituut voor de Bouw, MKB-Nederland en VNO-NCW op basis van de Conjunctuurenquête Nederland. De gegevens voor dit onderzoek zijn begin juli verzameld.
Aan het begin van het derde kwartaal van 2022 daalde het ondernemersvertrouwen naar 8,2. Een kwartaal eerder steeg de stemmingsindicator nog, nadat in februari 2022 de meeste coronamaatregelen vervielen. Deze hadden sinds het begin van de coronapandemie invloed op het sterk fluctuerende ondernemersvertrouwen.
Ondernemersvertrouwen daalt in meeste bedrijfstakken
Het ondernemersvertrouwen nam binnen negen van de elf bedrijfstakken af, maar was wel in alle bedrijfstakken positief. In de horeca was de afname het grootst. Horecaondernemers zagen de omzet afnemen en zijn minder positief over het economisch klimaat in de afgelopen drie maanden. Ook binnen de groothandel nam de stemming flink af, onder andere doordat groothandelaren minder positieve verwachtingen hebben over de omzet in de komende drie maanden. Binnen de bouwnijverheid steeg het ondernemersvertrouwen, dat daar het hoogst was van alle bedrijfstakken. Ook binnen de delfstoffenwinning nam de stemmingsindicator toe en veranderde het sentiment van licht negatief naar licht positief.
6 op 10 kunnen kostenstijgingen niet of voor klein deel doorberekenen
Ondernemers hebben in 2022 te maken met kostenstijgingen als gevolg van onder andere prijsstijgingen in energie en grondstoffen. De helft van de ondernemers geeft aan deze kostenstijgingen voor een klein deel te kunnen doorberekenen in de prijzen of tarieven aan hun klanten. Bijna 9 procent kan de kostenstijgingen helemaal niet doorberekenen. Daar staat tegenover dat ruim een derde deze voor een groot deel en ruim 3 procent kostenstijgingen volledig kan doorberekenen. In de bedrijfstakken verhuur en handel van onroerend goed en cultuur, sport en recreatie zegt 80 procent van de ondernemers kostenstijgingen voor een klein deel of geheel niet door te kunnen berekenen aan hun klanten. Alleen in de delfstoffenwinning kan meer dan de helft van de ondernemers kostenstijgingen voor een groot deel of volledig doorberekenen.
63 procent positief bedrijfsresultaat eerste halfjaar
Het eerste halfjaar van 2022 is door 63 procent van de ondernemers met winst afgesloten. 9 procent maakte verlies en 15 procent gaf aan geen noemenswaarde winst of verlies gemaakt te hebben. In de bedrijfstakken cultuur, sport en recreatie en de horeca waren ondernemers het minst positief over hun bedrijfsresultaat. In de cultuur, sport en recreatie was 36 procent van de ondernemers winstgevend en leed 20 procent verlies. Ondernemers in de bouw schreven met 71 procent het vaakst zwarte cijfers, gevolgd door ondernemers in de zakelijke dienstverlening en de delfstoffenwinning.
Pessimisme over economisch klimaat
Aan het begin van het derde kwartaal van 2022 waren er meer ondernemers die een verslechtering van het economisch klimaat voorzagen voor de komende drie maanden, dan ondernemers die een verbetering voorzagen; per saldo was 12 procent pessimistisch. Binnen vrijwel alle bedrijfstakken waren ondernemers overwegend pessimistisch over het verwachte economisch klimaat in de komende drie maanden. Alleen de cultuursector voorzag per saldo een verbetering. Ook een kwartaal eerder waren de verwachtingen over het economisch klimaat in deze bedrijfstak het hoogst. De bouwnijverheid was in het derde kwartaal het meest pessimistisch; 6 procent van de ondernemers verwachtte een verbetering van het economisch klimaat en 41 procent een verslechtering.
