Van agrohaven met een regionale functie moet Port of Deventer binnen nu en een krappe tien jaar doorgroeien naar een veelzijdige binnenhaven. “De ambities zijn groot, maar terecht”, aldus Theo van Raaij, coördinator beroepshaven Port of Deventer namens de gemeente Deventer.
Port of Deventer maakt onderdeel uit van een internationaal netwerk van binnenhavens en multi-logistiek knooppunt A1/A50/IJssel en heeft een brede toegevoegde waarde voor de gehele Cleantech Regio (Deventer, Apeldoorn en Zutphen). Het rapport Ambitie beroepshaven 2030, opgesteld door Port Solutions Rotterdam, laat veelbelovende groeimogelijkheden zien. “Onze verwachtingen zijn dat de overslag – nu één miljoen ton per jaar – tegen 2030 gegroeid is met 50%, de werkgelegenheid met 7% toegenomen is en de toegevoegde waarde van de haven aan de regionale economie 278 miljoen euro zal zijn.” Agri & Food vormt nu het grootste economische cluster, gevolgd door Bouw- & Grondstoffen. De grootste kansen zitten echter in de groei van de maakindustrie en procesindustrie.
Digitalisering
De belangrijkste zaken die de haven zelf al aanpakte zijn het beheer en digitalisering. Er is een nieuwe beheersverordening en tariefverordening voor het havengeld opgesteld. “Onze tariefstelling is voortgekomen uit advies van de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens (NVB) en afstemming met de tarieven van Port of Twente en Port of Zwolle.”
Om informatie over de binnenhaven te digitaliseren, haakte Port of Deventer aan bij digitaliseringsproject Blauwe Golf. “Port of Twente fungeerde als landelijke pilot. Er is een applicatie gemaakt voor schippers en veraders met alle informatie over de binnenhavens en het Twentekanaal, met daarbij een marktplaats voor het verhandelen van vracht.”
Grotere sluis
Een belangrijke punt van vernieuwing is ook de sluis. “De waterstanden fluctueren meer vanwege klimaatverandering, daarom willen we toe naar een dynamischer systeem. Bij laag water moet bevoorrading plaatsvinden met kleinere schepen. Om grotere schepen binnen te laten bij voldoende water, zou de sluis tien meter groter moeten worden. We willen onderzoeken wat het meest werkbare model is.”
BCTN containerterminal
Bovendien opent BCTN met Vos Transport volgend jaar een containerterminal in Deventer. “Die zal in de tweede helft van 2022 operationeel zijn. We verwachten 10.000 containers te verwerken en te groeien naar circa 20.000 teu.” “We worden onderdeel van het bestaande containernetwerk, dat met de Port of Deventer nog fijnmaziger wordt. Hiermee wordt een nieuwe functie aan de haven en de regio toegevoegd. Regionale bedrijven uit onder andere de maak- en procesindustrie kunnen gebruikmaken van de mogelijkheid om goederen over water te transporteren. Dit levert grote milieuvoordelen op voor de regio.”
Verduurzaming
Volgens dr. Bart Kuipers, hoogleraar haveneconomie aan de Erasmus Universiteit, is in Nederland geen verduurzaming mogelijk zonder de inzet van de binnenhavens. Van Raaij: “Hij refereert aan het slimmer inrichten van de keten van goederen, organiseren van het goederenvervoer en verbeteren van de mobiliteitsketen. Kiezen voor vervoer over water scheelt veel CO2-uitstoot. Tel daarbij op de ontwikkeling van duurzame (scheeps)brandstof.”
Door de keten en het vervoer slimmer te organiseren ontstaan clusters met inkomende en uitgaande goederenstromen. De circulaire economie biedt hierin kansen. “De haven is van oudsher een plek waar reststoffen en grondstoffen samenkomen. We zien dat onder andere bij de Asfaltcentrale. Die wil vernieuwen om verdergaande recycling en duurzamer asfalt mogelijk te maken. Daar ligt een kans: het aanvoeren van meer stoffen via het water, in combinatie met recycling.
Groei watergebonden bedrijven
Port of Deventer ziet ook een kans in de groei van bestaande watergebonden bedrijven en het aantrekken van nieuwe watergebonden bedrijven. “In onze haven zijn bedrijven gevestigd als For Farmers, Trouw Nutrition en de Deventer Overslag Kombinatie. Maar ook de Asfaltcentrale en bedrijven die zand, grind en beton verwerken. Met bedrijven die niet via het water vervoeren, gaan we in gesprek over mogelijkheden daarvoor. Het gaat ons om zowel de toekomstbestendigheid van de haven als die van de bedrijven. We verkennen ieders wensen en het draagvlak voor eventuele herstructurering. Het bedrijfsleven is de aangever, wij spelen een faciliterende rol.”
Samenwerking
Het samen optrekken met Port of Twente en Port of Zwolle, maar ook de gemeentelijke samenwerking met Zutphen, Apeldoorn en de Cleantech Regio zorgt dat Deventer zowel nationaal als internationaal een steviger vuist maakt. “Het bevaarbaar houden van de IJssel, het beschikbaar houden van sluizen bij laag en hoog water en het onderdeel uitmaken van de TenT North Sea-Baltic Corridor zijn essentieel voor onze toekomstbestendigheid.”
Fotobijschrift:
Theo van Raaij, coördinator beroepshaven Port of Deventer namens de gemeente Deventer.