Personal branding gaat niet alleen over jezelf onderscheiden, maar ook over hoe je je ontwikkelt en welke keuzes je maakt. Voor veel jongeren begint die keuze bij hun opleiding. Maar kiezen wordt steeds moeilijker. We vertellen hen dat ‘alles kan’, terwijl in sommige sectoren amper werk te vinden is. En andere sectoren smeken om nieuw talent. Vooral in de techniek – waar vakmanschap centraal staat – dreigt een tekort dat niet alleen bedrijven, maar de hele economie raakt. Reden te meer om trots te zijn op vakmanschap, en dit in te zetten als basis voor je personal brand. Hier is vraag naar en is tegenwoordig goed geld te verdienen: mbo’ers in de techniek kunnen anderhalf jaar na afstuderen meer verdienen dan sommige hbo’ers. Hoe zorgen we ervoor dat jongeren slim kiezen voor een vervolgopleiding en daar ook trots op zijn?
Durf te sturen in studiekeuze
In Nederland geldt het principe van ‘vrij kiezen’, maar is dat nog wel houdbaar? Opleidingen als pedagogiek, communicatie en rechten zitten overvol, terwijl technische vakgebieden schreeuwen om instroom. Het idee dat iedere jongere zijn of haar passie moet volgen is nobel, maar als die passie in overvolle sectoren ligt, maken we hen kwetsbaar voor werkloosheid.
VNO-NCW Midden pleit daarom voor een realistischere benadering. Niet door jongeren hun keuze te ontnemen, maar door ze beter te informeren over de arbeidsmarkt en de impact van hun studiekeuze. Wie nu kiest voor een technisch beroep, heeft gegarandeerd werk, doorgroeimogelijkheden en een goed salaris. Daar mogen we best wat meer sturing in geven.
Bedrijfsvakscholen: een nieuwe standaard
Een andere oplossing ligt in bedrijfsvakscholen. Dit model, waarbij bedrijven zelf het praktijkgedeelte van een opleiding verzorgen, wint terrein in sectoren zoals de metaal en installatietechniek. De Koninklijke Metaalunie pleit ervoor om deze vorm van onderwijs verder uit te breiden. Bedrijfsvakscholen zorgen namelijk voor directe aansluiting op de praktijk, binden jongeren sneller aan een werkgever en verkorten de inwerktijd.
Tjerry Verhoeven, expert arbeidsmarkt en onderwijs bij VNO NCW midden, ziet dat ook andere tussenvormen heel succesvol kunnen zijn. Een mooi voorbeeld is IW Nederland, waar een opleidingsbedrijf namens installatiebedrijven de samenwerking succesvol aangaat met mbo’s en het praktijkgedeelte verzorgt. Deze organisatie verzorgt samen met ROC’s praktijkopleidingen in de elektro- en installatietechniek. ‘Door studenten direct in een professionele omgeving op te leiden, krijgen ze niet alleen de theorie onder de knie, maar ontwikkelen ze ook de vaardigheden die bedrijven zoeken. Jongeren leren het vak pas echt door te doen, met begeleiding van ervaren vakmensen in het werkveld. Dit zorgt ervoor dat studenten beter voorbereid de arbeidsmarkt betreden én dat bedrijven sneller goed opgeleide vakmensen vinden. Dit soort initiatieven laten zien hoe publiek-private samenwerking kan bijdragen aan een sterkere instroom in het vakmanschap’, aldus Verhoeven. ‘We mogen meer laten zien dat vakmanschap – in welke branche ook – net zo waardevol is als een universitaire titel. Dat begint met betere begeleiding in studiekeuze, slimme publiek-private samenwerkingen en meer respect voor mbo’ers.
Personal branding begint bij vakmanschap
Zoals Heske Groenendaal in haar column in deze editie al benoemde: Iedereen heeft een personal brand – ook als je er niet bewust mee bezig bent. Het wordt gevormd door wat je doet, hoe je je profileert en, vooral, welke keuzes je maakt. Kiezen voor en trots zijn op jouw vak is daar een perfect voorbeeld van. Personal branding is dus niet alleen iets voor managers of marketeers, maar ook voor vakmensen.
