Landgoed Weldam in Markelo is al ruim zes eeuwen privébezit en altijd door vererving binnen de familie overgegaan, de geschiedenis voert terug tot 1389. Kasteel Weldam wordt bewoond door gravin Christine en graaf Alfred zu Solms-Sonnenwalde en hun drie tienerdochters Charlotte, Caroline en Isabelle. De lange historie loopt ook vandaag de dag als een rode draad door het landgoed maar dat betekent niet dat alles almaar hetzelfde blijft.
De geometrische structuur van de tuin bij historische buitenplaats Weldam komt met sneeuw nog eens extra tot zijn recht. Alleen al de laan naar het kasteel is betoverend mooi: de bomen vormen met hun berijpte takken en twijgjes een witte gekantkloste tunnel tegen de helderblauwe lucht. Bijzonder zijn de tegenstellingen in de tuin rondom het kasteel. De sneeuw tempert het omgevingsgeluid maar laat tevens iedere voetstap luid kraken.
Overgrootmoeder Mary
Ook de kasteelbewoners zijn op de tuin gesteld. Graaf Alfred zu Solms-Sonnenwalde vertelt: ‘Ik beleef veel plezier aan het zicht op de tuin vanuit de vensters. Je ziet dat alles er netjes uitziet. Maar in de tuin ben ik meestal aan het werk.’ Gravin Christine zit op zomeravonden graag onder de lindeboom bij de rozentuin. ‘Het ronde bankje is een heerlijke plek om te zitten.’ Dochter Caroline benoemt ook het uitzicht vanuit het kasteel. ‘Ik kom niet zo vaak in de tuin maar voor mijn raam staat ‘Mary’, een buxushaag gesnoeid in de letters van de voornaam van mijn overgrootmoeder. Dat zie je als je naar buiten kijkt, dat vind ik erg mooi. De tuin zie ik zelf niet als bijzonder, ik heb hier altijd gewoond. Wat wel erg leuk is: als je bovenop het doolhof staat kijk je overal overheen en onder de grote berceau is het in de zomer heerlijk koel.’
Landgoed in beweging
Rentmeester Jan Zandvoort zorgt met een tiental medewerkers voor het onderhoud van 1700 hectare bos- en landbouwgrond en het onderhoud en de verhuur van de landgoedgebouwen. Graaf Alfred: ‘Toen wij hier kwamen wonen in 1959 waren er 52 boerderijen. Nu zijn er nog ongeveer 25 werkende boerderijen. Om van een boerderij te kunnen leven was vroeger tien hectare voldoende maar nu is schaalvergroting noodzakelijk, daar proberen we op in te spelen. Als boeren stoppen, wordt het land opgedeeld en krijgen boerderijen met toekomst land erbij.’ Ook provincie en gemeente stimuleren en ondersteunen innovatieve veranderingen zoals de Rood voor roodregeling en Knooperven. In het project Rood voor rood Gravin Christine en graaf Alfred zu Solms-Sonnenwalde voor de classicistische gevel van kasteel Weldam worden grote stallen die niet meer worden gebruikt gesloopt. ‘In ruil voor de sloop – het zijn vaak niet de mooiste gebouwen – krijgt Weldam vergunning om op andere plekken op het landgoed woningbouw te realiseren’, aldus Jan Zandvoort. ‘We zijn ook bezig met het ontwikkelen van een Knooperf volgens een ontwerpprincipe van Paridon x de Groot landschapsarchitecten. Dat is een oud Twents erf waar bebouwing zich concentreert op een knooppunt van wegen midden in het landelijk gebied. En waar mensen wonen en werken.’
Landgoed Weldam doet tevens aan bosbouw. Graaf Alfred: ‘We hebben veel aan bosbeheer gedaan. Vroeger pleegden we kaalkap en plantten daarna weer in. Nu gebruiken we natuurlijke verjonging waarmee we hele mooie resultaten behalen. We planten veel eik en lariks, dat zijn goede houtsoorten. En Douglasspar, dat is een belangrijke bosbouwboom die een mooier bos vormt dan bijvoorbeeld fijnspar.’ Jan Zandvoort: ‘We planten wel zo veel mogelijk materiaal dat een goede herkomst heeft. En samen met Landgoed Twickel werken we aan het project Streekeigen Hout waarbij hout uit onze bossen in de omgeving wordt verwerkt in de bouw.’